Ahşap; yaşayan, doğal, nefes alan yapısıyla insan doğasına en yakın malzeme. Anadolu’da binlerce yıllık bir gelenek. Günümüzde varlıklarını sürdüren asırlık ahşap evler var.

Pek çok kişinin rüyalarını süsler ağaç evler. Hangimiz çocukken ağaç ev hayali kurmadı ki? Ya da pazar sabahları evde ailece izlenen filmlerde görünce iç geçirip heves etmedik? Hayalinin peşinde koşup onu gerçeğe taşımış; fantastik ağaç evler yapmış insanlar var dünyada. Peki neden ahşap?

Ahşap; yaşayan, doğal, nefes alan yapısıyla insan doğasına en yakın malzeme. Anadolu’da binlerce yıllık bir gelenek. Günümüzde varlıklarını sürdüren yüzlerce yıllık ahşap evler var. Yüksek taşıma gücüne sahipler. Öyle ki ağırlık ve taşıma gücü oranı, betonarme ile çelikten daha yüksek. Ahşap ile 250 metreye kadar açıklıklar bile kolonsuz geçilebiliyor. Bu tip yapılarda, ağır olması yüzünden çelik kullanılamıyor. Tabiat şartlarına ve depreme dayanıklı. Üstelik günümüz teknolojisinin ürettiği koruyucu maddeler ve yöntemlerle daha da üstün özellikler kazandı.

DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
Genel kanının aksine ahşabın yangına direnci, beton ve çelikten üstün. Bugün ABD’de kapalı spor salonu gibi büyük kalabalıkların bulunacağı yerler, yangın tehlikesine karşı ahşap karkas olarak inşa ediliyor. Almanya’da yine aynı gerekçeyle çelik konstrüksiyonlar ahşapla kaplanıyor. Aslında yangının başlama sebebi, asla ahşap değildir. Ahşap yapılar, yangına 30-90 dakika dayanabilecek şekilde tasarlanabiliyor. Ancak çıplak çelik konstrüksiyon (çeliğin genleşme katsayısının yüksekliği nedeniyle) normal bir yangına ancak 10 dakika dayanabilir. Bina, ikaz vermeden anında çökebiliyor.

DİĞERLERİNDEN DAHA SAĞLIKLI
Modern ve klasik mimari tarzlarına göre gelişen inşaat sektörünün yeniliklerine açık hizmet anlayışıyla evler yaptıklarını belirten SerVilla ve Çelik-Ahşap Yapı Mimarı İdris Yağmahan ile ahşap ev türleri hakkında konuştuk. İşte ahşap hakkında öğrendiklerimiz:

Üstün ısı ve nem yalıtımı özellikleri sayesinde ahşap yapılar, içinde yaşanacak en sağlıklı ortamı sunuyor. Beton yapılar yaydıkları radyon gazı sebebiyle toksin bir yapıya sahip. Ayrıca kaynağı yenilenebilen tek yapı malzemesi. Aynı zamanda üretimi ve işlenmesi için çok az enerji gerektiriyor. Bir tabuyu da yıkalım. Ahşap kullanmak ormanların azalmasını değil daha bilinçli olarak yaşatılmasını sağlıyor.

KULLANILAN AĞAÇ CİNSLERİ

1. Beyaz Çam Ağacından Yapılan Kütük Ev Villalar Beyaz Çam genelde Kuzey Amerika’nın doğusunda inşa edilen kütük evlerin yapımında kullanılmaktadır. Beyaz çam kütüklerinin ağırlığı oldukça azdır. Beyaz çam kütüğünün kesiti incelendiğinde, büzülmeye ve eğrilmeye karşı oldukça dayanıklı bir özelliğe sahiptir. Ve maliyeti oldukça ucuzdur. Bunun yanı sıra en çok tercih edilen kütüktür. Termal özelliği sağlam olduğundan bozulmalara karşı dayanıklıdır. Beyaz çam kütükleri ilerleyen zaman ile beraber portakal rengini almaktadırlar. Bu nedenle sıklıkla tercih edilirler.

2. Kırmızı Sedir İle Yapılan Kütük Ev Villalar: Kırmızı sedir yumuşak ve aromatik koku özelliğine sahip bir ağaçtır. Kırmızı sedir ile yapılan kütük evlerin dayanıklılığı bu yüzden daha düşüktür. Fakat kütük ev inşasında pratik bir yoldur. Kötü hava şartlarına ve haşerelere karşı oldukça dayanıklı bir kütüktür. Reçineli bir yapısı bulunmadığı için, nemli iklimlerde tercih edilebilecek en iyi kütüktür. İyi bir yalıtım sağlar fakat diğer kütüklere göre daha pahalıdır.

3. Sarı Çam Ağacından Yapılan Kütük Ev Villa: Sarı çam oldukça sert yapıya sahip bir ağaç türüdür. Soluk sarı rengi görünüşü ile oldukça yaygın bir biçimde kütük ev yapımında kullanılmaktadır. Sarı çam beyaz çamdan çok daha fazla sert olup, daha fazla reçine taşımaktadır. Diğer çamlar gibi dayanıklı olsa da sedir kadar esnek bir yapıya sahip değildir. Sarı çam oldukça düşük maliyetlidir. Genelde kütük evlerde kat, kapı ve mobilyaların yapımında kullanılmaktadır.

4. Meşe Ağacı ile Yapılan Kütük Ev Villalar: Meşe genelde kütük ev inşasında kullanılmasa bile, oldukça dayanıklı, ağır, dış etmenlere ve yaşlanmaya karşı sağlam bir yapıya sahiptir. Kütük ev inşasında en iyi tercihlerdendir, lakin çok fazla maliyetli olmaktadır. Meşe üzerindeki çalışmalar oldukça zordur. Bu yüzden sektörde bulunan tecrübeli işçiler ile çalışmalısınız. Meşe kütük evler çok büyük öneme sahiptir.

5. Ladin Ağacı ile Yapılan Kütük Ev Villalar Bu tür yapılan kütük evlere, Amerika ve Kanada’nın kuzey kısmında sıklıkla rastlanılmaktadır. Bu tarz kütükler hafif, yumuşak ve reçine özeliğine sahiptir. Fakat ladin kütükleri oldukça sağlam yapıdadırlar. Kuru iklime sahip bölgelerde tercih edilen ladin kütükleri oldukça ucuzdur. Lakin diğer hava şartlarına pek dayanıklı olduğunu söylemek mümkün değildir.

YANGINA KARŞI DİRENÇLİDİR
Gerekli yangın payları bırakıldıktan sonra artık ahşap binanın ne kadar süre sonra yanarak çökeceği hesaplanabilmektedir. Diğer malzemelerin tersine ahşap bir yapı birden bire değil de yavaşça çöker. Çünkü ahşap rakipsiz teknik özelliklere sahiptir: Malzemeler, sıcaklığın artmasıyla genleşirler. Genişleme malzemelerin gücünde azalmaya neden olur. Çelik inorganik olması nedeniyle yanmaya karşı avantajlıdır. Ama, binalarda kullanıldığında, ısıdaki artmanın bir sonucu olarak genleşir ve göçer. Ahşap ısıya karşı neredeyse hiç genleşmez. Tam tersine, ısının etkisiyle, kurur ve güç kazanır. Genel kanının aksine ahşabın yangına direnci beton ve çelikten üstündür. Bugün ABD da kapalı spor salonu gibi büyük kalabalıkların bulunacağı yerlerin, yangın tehlikesine karşı ahşap karkas olarak inşasına gidilmekte, Almanya’da gene aynı nedenle çelik konstrüksiyonlar ahşap kaplanmaktadır. Yangınlar üzerine yapılmış araştırmalar ve derlenmiş istatistikler taşıyıcı olarak kullanılan ahşabın en güvenli malzemelerden biri olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Yangının başlama nedeni hiçbir zaman ahşap değildir ve ısı geçirmeme, kömürleşme özellikleri nedeniyle ahşap-karkas yapının büyük yangınlara ne kadar dayanabileceği kesin olarak hesaplanabilmektedir. Ahşap yapılar yangına 30-90 dakika dayanabilecek şekilde tasarlanabiliyor. Ancak çıplak çelik konstrüksiyon (çeliğin genleşme katsayısının yüksekliği nedeniyle) normal bir yangına ancak 10 dakika dayanabilmekte, yapı ikaz vermeden anında çökmektedir.

MetreKare fiyatları 700 TL’den başlıyor
BETONARME VİLLA Ortalama Maliyet
Lüks İnşaat: 1.250 TL/m2
1. Sınıf İnşaat: 800 TL/m2
2. Sınıf İnşaat: 550 TL/m2

AHŞAP VİLLA Ortalama Maliyet
Lüks İnşaat: 1.700 TL/m2
1. Sınıf İnşaat: 1.100 TL/m2
2. Sınıf İnşaat: 700 TL/m2

Betonarme ve Ahşap Villa Ortalama Maliyet
Lüks İnşaat: 1.650 TL/m2
1. Sınıf İnşaat: 1.085 TL/m2
2. Sınıf İnşaat: 720 TL/m2

FATİH GÜRBÜZ-TÜRKİYE GAZETESİ
Fatih.gurbuz@tg.com.tr